ارزیابی قیمت آب کشاورزی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: شبکه آبیاری ورامین)

قیمت گذاری آب ضمن آن که می تواند به تخصیص بهینه آب، افزایش بهره وری آب، تامین هزینه های استحصال و انتقال و توزیع و استقلال مالی صنعت آب از بخش دولتی منجر شود می تواند به عنوان یک ابزار مدیریتی ضمن انعکاس ارزش و جایگاه آب و نحوه استفاده درست از آن، در گسترش و فعال تر شدن ساختارها و پروژه های استحصال و بهره برداری از آب ایفای نقش کند. تا به حال روش های متعددی برای محاسبه ارزش اقتصادی آب، و تعیین آب بها ارائه شده است اما به طور معمول در این روش ها معیارهای کمّی و کیفی موثر در قیمت آب لحاظ نشده اند. این تحقیق با هدف محاسبه قیمت آب در شبکه ورامین با معیارهای متعدد کمّی و کیفی و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(Analytical Hierarchy Process-AHP)، انجام شده است. بدین منظور 13 معیار اثر گذار روی قیمت آب انتخاب گردید. معیارهای انتخابی عبارت بودند از : تعداد بهره برداران شبکه، وضعیت بهره وری آب در شبکه، مدیریت بهره برداری و نگهداری شبکه، هزینه تعمیرات و نگهداری و بهره برداری سالانه، پارامترهای اقلیمی، میزان حجم آب، سیاست حمایتی دولت، نوع شبکه آبیاری، رضایتمندی بهره برداران از شیوه تحویل و توزیع آب، سطح درآمد و میزان تولید در واحد سطح شبکه، وسعت شبکه، کیفیت آب. وزن معیارها بر مبنای 10پرسشنامه تکمیل شده توسط متخصصین، صاحب نظران و متولیان شبکه آبیاری، تعیین شد. طبق نتایج این تحقیق بازه قیمتی600-500 ریال به عنوان بازه قیمتی برتر در الویت قرار گرفت. نتایج مدل بیانگر آن است که روش به کار گرفته شده، می تواند به عنوان یک روش مناسب و جامع قیمت واقعی آب را با توجه به عوامل و شرایط تاثیرگذار تخمین بزند.

کلیدواژه ها:

قیمت گذاری آب کشاورزی ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ، شبکه آبیاری ورامین ، منطق فازی ، بهره وری آب