تحلیل سینوپتیکی و ترمودینامیکی بارش شدید و سیلابی در جنوب غرب ایران (28 آبان تا 2 آذر 1390)

ورود سامانه های کم فشار همراه با رطوبت زیاد هر ساله در ایران باعث وقوع بارش های شدید و سیلابی می شود که این شرایط با ناپایداری های شدید جوی نیز همراه است. ازجمله مناطقی که در ایران تحت تأثیر این شرایط قرار می گیرد جنوب غرب ایران می باشد که عواملی مانند ارتفاعات زاگرس و نزدیک بودن به این سامانه های جوی نیز بر مقدار این بارش ها مؤثر می باشد. در این پژوهش به صورت موردی به بررسی بارش شدید و سیلابی در این منطقه پرداخته شده که آغاز بارش از 90/8/28 . پایان آن 90/9/2 به مدت 5 روز می باشد. در این پژوهش از پارامترهای مختلف سینوپتیکی و دینامیکی استفاده شده است. از نقشه های سطح دریا (slp) و سطح 500 هکتوپاسکال برای بررسی نقاط کم فشار و پرفشار سطح دریا و ناوه ها و پشته های جوی برای سطح 500 هکتوپاسکال استفاده شده است. همچنین برای بررسی وضعیت تغذیه رطوبت و شار رطوبتی و نقاط همگرای رطوبتی از نقشه های وزش رطوبتی سطح 850 و 500 هکتوپاسکال استفاده شده است. همچنین برای مشخص کردن وضعیت پایداری و ناپایداری جریان هوا از نقشه های امگای سطح 850 هکتوپاسکال و نمودار های ترمودینامیکی (Skew-T) و دو شاخص شولتر (Si) و وایتینگ (Ki) به صورت روزانه (ساعت صفر گرینویچ) استفاده شده است. نتایج بدست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که با ورود یک سامانه کم فشار و وجود یک بلوکینگ در سطح 500 هکتوپاسکال همراه با تغذیه رطوبت در سطح 850 هکتوپاسظکال از خلیج فارس، دریای سرخ و دریای مدیترانه و تغذیه رطوبت در سطح 500 هکتوپاسکال از دریای مدیترانه و شار رطوبتی آن به طرف مرز های غرب و جنوب غرب ایران همراه با ناپایداری های شدید جوی به ویژه در روزهای اوج بارش و تداوم یافتن چند روزه آن به علت وجود بلوکینگ واقع بر شرق مدیترانه سبب بارش های سیلابی در منطقه جنوب غربی ایران (استان های خوزستان و کهکیلویه و بویراحمد) شده که بیشترین بارش ثبت شده در یک روز در ایستگاه لیکک 150/3 میلی متر می باشد که در شمال غربی استان کهکیلویه و بویراحمد واقع شده است.

کلیدواژه ها:

سینوپتیک ، ترمودینامیک ، بارش های سیلابی ، جنوب غرب ایران