بررسی نقش ساختار فضای شهری در کاهش وقوع جرایم محیطی

یکی از مهمترین عوامل سازنده کیفیت مطلوب در زندگی انسان، موضوع امنیت محیط زندگی و مصون ماندن افراد اجتماع از خطرات، آلودگی ها و نابهنجاری ها در محیط زندگی است. نیاز به امنیت همواره از بنیادی ترین نیازهای انسان می باشد و تا این نیاز برای او تأمین نگردد او نمی تواند از فضایی که در ان قرار گرفته، برداشتی مطلوب داشته باشد. تئوری فضای قابل دفاع بر این نظریه استوار است که با طراحی معماری مناسب و کاربری صحیح محیط و سکونت گاه های شهری می توان از طریق کاهش فرصتهای مجرمانه کیفیت زندگی را ارتقاء داد. پیشگیری از جرایم با استفاده از طراحی محیطی می تواند نوعی رویکرد هدفمند در جهت کاهش جرایم در محیط های مصنوعی شهر قلمداد شود. در این میان طراحی محیط امن شهری بر مبنای الگوهای رفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی نواحی مسکونی، بر نقش کالبدی شهر در کاهش جرایم شهری مؤثر است. احساس امنیت، یکی از نیازهای روحی انسان و مهمترین شاخص کیفیت فضا است. فضاهای امن عمومی شهری امروزه در برنامه های توسعه شهری مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری بوده است. اما با گسترش شهرنشینی و افزایش ناهنجاری های شهری به ویژه جرایم، موضوع پیشگیری محیطی جرایم از طریق برنامه ریزی و طراحی محیطی اهمیت زیادی یافته است. با توجه به موارد فوق در این مقاله با توجه به مطالب فوق به مفهوم شهر و فضای شهری، فضاهای گمشده و قابل دفاع شهری اشاره شده است و همچنین به بررسی نظریه CPTED در کاهش جرایم فضای شهری و ارتباط این نظریه با چارچوب طراحی محیطی و ساختار فضای شهری ایران پرداخته شده است. در نتیجه کاهش جرایم محیطی از طریق پیاده سازی عوامل تشکیل دهنده نظریه CPTED بر ساختار شهری ایران از اهداف اصلی این پژوهش است. این پژوهش با حمایت و همکاری باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی صورت پذیرفته است.

کلیدواژه ها:

فضای شهری ، طراحی محیطی ، نظریه CPTED ، جرایم شهری