اثر شوک ها و نوسانات قیمت نفت بر آزاد سازی تجاری در ایران

اکثر مکاتب اقتصادی اعتقاد دارند که آزادی اقتصادی، رشد و توسعهی اقتصادی کشورها را به همراه دارد. آزادسازی اقتصادی شامل مجموعه اقداماتی به منظور برداشتن کنترلهای دولتی از بازارهای مالی، کالاها و خدمات، کار و بخش خارجی و واگذاری آن به مکانیسم بازار است. یکیاز جنبههای مهم آزادسازی اقتصادی، آزادسازی تجاری میباشد. آزادسازی تجاری به معنای پایین آوردن تعرفهها، حذف دیگر ابزارهای حمایتیاز بنگاههای اقتصادی و رفع موانع تجاری است. توجه مکاتب مختلف اقتصادی به آزادسازی تجاری در فرآیند رشد و توسعهی اقتصاد، عامل محرکی در جهت شناسایی عوامل موثر بر آن است. با توجه اهمیت زیاد نفت در اقتصاد ایران، میتوان گفت که شوکهای قیمت نفت یکی ازمهمترین عوامل موثر بر اقتصاد کشور و آزادسازی تجاری میباشد. در این پایان نامه با استفاده از روش الگوی خود توضیح با وقفههای گسترده اثرشوکهای قیمت نفت و بعضی از متغیرهای اقتصاد کلان بر آزادسازی تجاری بررسی شد. نتایج برآورد الگوی پویا نشان داد که آزادسازی تجاریبا قیمت نفت ارتباط عکس دارد. به عبارت دیگر یک شوک مثبت قیمت نفت باعث کاهش آزادسازی تجاری خواهد شد. همچنین نتایج برآورد رابطهی بلندمدت بیانگر ارتباط عکس آزادسازی تجاری و قیمت نفت است به طوری که در بلندمدت افزایش قیمت نفت با کاهش در آزادسازیتجاری همراه خواهد بود. علاوه بر این، معادله تصحیح خطای آزادسازی تجاری نیز برآورد شد. مهمترین نتیجه حاصل از معادله تصحیح خطا اینبود که در صورت بروز یک شوک در هر کدام از متغیرهاو خارج شدن آزادسازی تجاری از تعادل و نرخ بلندمدت خود، در دورهی بعد در حدود 66 درصد این عدم تعادل از بین میرود و آزادسازی تجاری به سمت نرخ بلندمدت خود حرکت خواهد کرد. همچنین در معادلهی تصحیح خطا ضریب قیمت نفت منفی و معنی دار است که بیانگر اثر منفی شوک های قیمت نفت بر آزادسازی تجاری در کوتاه مدت میباشد

کلیدواژه ها:

شوک قیمت نفت ، آزادسازی تجاری ، آزادسازی اقتصادی ، الگوی خود توضیح با وقفه گسترده ، الگوی تصحیح خطا