پیوند ارکان شهر«مسجد، ارگ و بازار» در مدیریت شهرهای اسلامی

آنچه بر کالبد شهر اسلامی روحی زنده و پویا بخشیده و ان را از همتایان اروپایی خود متمایز ساخته، ردایی است بلند قامت که بر طارق معماری اسلامی نقش بسته و هویتی الهام بخش بدان بخشیده است. منظره شهر اسلامی که اوج ظرافت خود را در قرون 3و 4 ه.ق به تجلی نشانده بود یا گذر از التهابات عصر صنعتی شدن آن چنان در گیر و دارتغییر و تحول برون گرا قرار گرفت که تنها توانست نوعی اختلاط بی قواره و مشکل زا را به ارمغان آورد. آنچه بیش از هر چیز در فضای شهر اسلامی زخمی عمیق بر جان گرفت عناصری بودند که به گونه ای، پیراگر و زینت بخش فضای شهری بودند. هیبت کابوس وار صنعت و سرمایه داری چنان بر شهر اسلامی سایه افکندکه شهری ورای گنبد و شهری فراتر از نگاه بر منظر قائم در گلدسته های مساجد را به عنوان آرمان شهر خود در ذهن ساکنانش پرورش می داد. جامه کنونی شهر اسلامی در منظر هر بیننده غربی نیز مفهومی بسیار مبهم و دو پهلو بر تن پوشانده و کالبدی گیج کننده را در ذهن می پروراند. تطابق شهر اسلامی در مقابل تظاهر با تفسیر جدیدی از عناصر شهری که بزرگ را بر کوچک و زلال ترجیح می دهد خصیصه اصلی چنین آرمان شهری است. شاید مطالعه اسنادی بخشی از حقایق فوق را اثبات نماید.

کلیدواژه ها:

شهر اسلامی ، مسجد ، ارگ ، بازار